5 lý do vì sao giáo dục STEAM/STEM lại quan trọng với trẻ đến vậy 

Vì sao giáo dục STEM và STEAM lại quan trọng với trẻ ? Cùng FPT AfterSchool tìm hiểu nhé!

Biết đến giáo dục STEAM từ lâu nhưng nhiều phụ huynh vẫn chưa hiểu lý do vì sao phương pháp này lại thực sự quan trọng với trẻ. Do đó mà không ít cha mẹ đã bỏ lỡ những thời điểm vàng áp dụng giáo dục STEAM trong hành trình nuôi dạy con từ sớm giúp con phát triển các kỹ năng quan trọng và tự tin bước vào tương lai. Sau đây là 5 lý do vì sao giáo dục STEAM quan trọng đối với trẻ theo ông Nguyễn Thành Hải, tác giả cuốn sách nổi tiếng “Giáo dục STEAM/STEM từ trải nghiệm thực hành đến tư duy sáng tạo”, mời ba mẹ tham khảo:

Giáo dục STEAM ảnh hưởng đến cách mạng công nghệ 4.0 

Trong tương lai nhiều việc làm chân tay sẽ không còn nữa, được thay thế bằng robot, nhưng cũng sẽ có những ngành nghề mới ra đời mà chúng ta vẫn chưa hình dung hết được, chẳng hạn như nghề bác sĩ cho robot, nghề quản lý các thiết bị bay không người lái, nghề quản trị và tư vấn dùng thuốc cho cá nhân qua thiết bị di động, nghề tư vấn sức khỏe và hành vi con người với các thiết bị điện tử… Trong đó, ngành công nghiệp chế tạo vẫn tiếp tục đóng vai trò chủ đạo cho sự phát triển kinh tế của toàn cầu. 

Xuất phát từ những thay đổi trong nền kinh tế, các kỹ năng của người lao động cũng đòi hỏi phải thay đổi để đáp ứng cho phù hợp. Trong xu hướng của cách mạng công nghiệp 4.0, nguồn lao động chất lượng cao không chỉ cần có kiến thức chuyên ngành mà đòi hỏi có sự hiểu biết của liên ngành. Ngoài ra các kỹ năng sử dụng kiến thức để giải quyết vấn đề, tạo sản phẩm sáng tạo và làm việc nhóm ngày càng được đề cao. 

Giáo dục STEAM là một hướng tiếp cận mới giúp trang bị cho học sinh những kiến thức cần thiết liên quan đến 4 lĩnh vực là khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán. Giáo dục STEAM gắn kết với các lĩnh vực giáo dục khác tạo thành hệ thống các mục tiêu giáo dục cho thế hệ công dân toàn cầu tương lai: Kiến thức chuyên ngành, Thực hành khoa học, Tư duy liên ngành, Kỹ năng của thế kỷ 21, Gắn kết xã hội, Các giá trị đạo đức. 

Giáo dục STEM và sự chuẩn bị cho tương lai của trẻ

Học tập STEM đối với giai đoạn sớm không phải là học sớm để biết nhiều kiến thức, mà là tạo cho trẻ cơ hội trải nghiệm, kích thích phát triển các giác quan, cảm xúc, mang lại niềm vui thích và hào hứng cho trẻ học tập về sau. Quá trình này cần được bồi dưỡng thường xuyên và liên tục, trong cả những hoạt động chính khóa và ngoại khóa của nhà trường và của địa phương.  

Giáo dục STEAM giúp trẻ trải nghiệm để phát triển các kỹ năng quan trọng cho tương lai – Ảnh: Internet

Tuy nhiên cần tránh hiểu nhầm giáo dục sớm là bắt trẻ học đọc viết sớm so với tuổi sinh lý và sự trưởng thành thể chất của trẻ. Càng không phải là ép trẻ phải học các môn lý thuyết về khoa học và toán học sớm. Ở đây chương trình giáo dục sớm cần chú trọng các hoạt động tương tác, trò chơi khám phá, vận dụng các kiến thức STEM, hoạt động cả trong nhà và ngoài trời, khuyến khích trẻ tự trải nghiệm với các giác quan và sử dụng thành thạo các công cụ học tập cũng như phối hợp các kỹ năng thực hành trong cuộc sống. 

Sự trải nghiệm với các kiến thức STEM trong giai đoạn giáo dục sớm, giúp học sinh cảm thấy khoa học vừa có yếu tố bất ngờ, thú vị nhưng cũng rất gần gũi và dễ thực hiện. Nuôi dưỡng đam mê và khơi gợi óc tò mò ham học hỏi ở giai đoạn giáo dục sớm có ý nghĩa quan trọng cho hành trình giáo dục con người của trẻ về sau.  

Giáo dục STEAM ảnh hưởng đến sự thay đổi trong cách dạy và học 

Các chương trình học đa dạng 

Trong xã hội hiện đại, quá trình học tập không chính quy tăng lên không ngừng qua các phương tiện truyền thông và mạng internet. Đó chính là học suốt đời (lifelong learning) trong xã hội học tập, nơi hình thành những con người biết suy nghĩ độc lập, sáng tạo, đáp ứng những yêu cầu của xã hội hiện đại.  

Học tập linh hoạt 

Các lớp học đảo ngược trong đó người học thực hiện các thao tác tìm hiểu, thu thập số liệu trước khi đến lớp học. Tại lớp học đảo ngược quá trình giảng dạy theo truyền thống là truyền đạt thông tin sẽ không còn nữa mà thay vào đó là các hoạt động vận dụng và tương tác với các bạn học khác để rút ra kiến thức cho bản thân. Ngoài ra quá trình học tập không đồng bộ cũng là một đặc điểm phổ biến mô hình học STEM tương lai. Người học có thể học theo đúng khả năng và tiến độ của bản thân mặc dù học chung cùng chủ đề với các bạn học khác 

Học tập suốt đời để thích nghi trong môi trường mới  

Với sự phát triển của các hệ thống giáo dục không chính quy ngày càng nhiều, quá trình học và tự học trở nên linh hoạt hơn. Tuy nhiên, giáo dục không chỉ trông chờ vào một đơn vị, một tổ chức mà cần có sự liên kết với nhau tạo thành một hệ sinh thái học tập STEM giúp người học có thể tiếp cận được một cách dễ dàng. Một hệ sinh thái học tập STEM cần được xây dựng sớm giúp học sinh có được cơ hội tiếp cận đa dạng các trải nghiệm học tập và liên tục ngay từ mẫu giáo cho đến bậc đại học. Ưu điểm của hệ sinh thái học tập STEAM là giúp người học có cơ hội đa dạng môi trường học tập, chia sẻ được nguồn tài nguyên học tập và xây dựng được chiến lược lựa chọn ngành nghề tương lai.  

Phương pháp giáo dục STEM giúp người học có thể tiếp cận được một cách dễ dàng
Phương pháp giáo dục STEM giúp người học có thể tiếp cận được một cách dễ dàng

Giáo dục STEM và cách hướng nghiệp ngay từ những bài học từ cấp tiểu học 

Hướng nghiệp là một quá trình lâu dài, không thể tổ chức thành một buổi vào cuối cấp, mà phải gắn liền và xuyên suốt với chương trình học phổ thông, để học sinh có điều kiện tìm hiểu toàn diện và đa dạng các lĩnh vực, cũng như có được nhiều cơ hội hình thành sở thích và thể hiện được năng lực của bản thân.

Sở dĩ hướng nghiệp nên được lồng ghép vào các bài học cụ thể là bởi vì thông qua các hoạt động thực hành, kiến thức được vận dụng, học sinh mới dễ dàng nhận thức và hình dung được công việc cụ thể của một ngành nghề nào đó, thấy được đóng góp của ngành nghề đó cho xã hội, thấy được các năng khiếu của bản thân và đam mê của mình trong đó. Ngoài ra có những ngành nghề thực tế chưa xuất hiện trong thời điểm hiện tại nhưng thông qua những hoạt động học thực hành STEM sáng tạo, học sinh có thể thấy bản thân có thể phát triển nên một hoạt động công việc gì đó mới trong tương lai. Giáo dục STEAM chính là khơi gợi và truyền ngọn lửa đam mê nghề nghiệp cho trẻ thông qua các hoạt động thực hành, trải nghiệm. 

Hướng nghiệp cho trẻ bằng phương pháp giáo dục STEM
Hướng nghiệp cho trẻ bằng phương pháp giáo dục STEM

STEAM trong giáo dục trung học cơ sở (THCS)

STEAM trong giáo dục trung học phổ thông (THPT)

Giáo dục STEM và cách đánh giá quá trình học 

Theo chương trình học tích hợp STEM, học sinh cần được đánh giá dựa vào hệ thống các tiêu chí về năng lực và kỹ năng liên môn. Đặc biệt, khi học sinh học trong các môi trường thực tế, kiến thức và thực hành đan xen vào nhau rất phức tạp và đa dạng nên việc đánh giá cần hướng đến đặc trưng tương tác của người học với môi trường cụ thể.  

Đánh giá không chỉ dựa vào kết quả cuối cùng, thường được gọi là đánh giá tổng kết, mà đánh giá còn phải dựa trên suốt quá trình học tập, trong những hoạt động đa dạng trong và ngoài lớp, gọi là đánh giá hình thành.  

Dù vậy nhưng vẫn rất nhiều bậc phụ huynh có những ngộ nhận không đúng về phương pháp giáo dục STEM. Dưới đây là một số ngộ nhận của các bậc phụ huynh về phương pháp giáo dục STEM.

Những ngộ nhận về phương pháp STEM

Giáo dục phương pháp STEM / STEAM là học lập trình và lắp ráp robot

Thực tế giáo dục STEM/STEAM không chỉ có các hoạt động liên quan lập trình và lắp ráp robot. Giáo dục STEAM có nền tảng từ giáo dục khoa học nên các chủ đề rất đa dạng, đi từ những kiến thức sinh hoạt, hóa học, vật lý học, khoa học môi trường, khoa học dinh dưỡng, khoa học vũ trụ…

Giáo dục phương pháp STEM / STEAM làm mất đi nền tảng giáo dục xã hội và nhân văn 

Thực tế giáo dục STEM/STEAM lại hỗ trợ tốt hơn cho học sinh khi học về các môn xã hội và nhân văn. Các bằng chứng từ các nghiên cứu đã công bố cho thấy giáo dục STEM/STEAM giúp cho học sinh cảm thấy yêu thích các môn học khoa học tự nhiên hơn, vì nhận ra các môn học khoa học tự nhiên gần gũi với đời sống xã hội và giúp ích cho các hoạt động của con người.

Giáo dục phương pháp STEM / STEAM đòi hỏi đầu tư nhiều vào cơ sở vật chất 

Thực tế giáo dục STEM/STEAM có rất nhiều mức độ, trong đó hầu hết các hoạt động giáo dục đều cần mức chi phí đầu tư giống như các hoạt động giáo dục khác. Giáo dục STEM/STEAM đặc biệt chú trọng đến giáo dục thực hành và liên hệ thực tiễn, lại bắt nguồn từ nước phát triển như Mỹ, nên nhiều phụ huynh và giáo viên dễ ngộ nhận rằng cần mua sắm thiết bị đắt tiền.

Giáo dục phương pháp STEM / STEAM chỉ dạy được học sinh trung học, không dạy được cho trẻ mẫu giáo, tiểu học 

Thực tế, chính các cấp học thấp lại là giai đoạn rất dễ dạy về STEM/STEAM. Ở giai đoạn mẫu giáo và tiểu học, các em học sinh học chủ yếu qua hình ảnh, trải nghiệm với các giác quan, nên việc đưa giáo dục STEM/STEAM vào chương trình học giúp học sinh học một cách dễ dàng và hứng thú hơn.

Giáo dục phương pháp STEM / STEAM chỉ phù hợp với học sinh nam, không phù hợp cho học sinh nữ 

Thực tế, giáo dục STEM/STEAM phù hợp cho cả hai giới tính và đang ngày càng giúp cho học sinh nữ yêu thích hơn các môn khoa học tự nhiên và kỹ thuật. Chính nhờ cách tiếp cận mới của giáo dục STEM/STEAM, các môn học khoa học trở nên gần gũi, gắn liền với thực tế nhiều hơn, đặc biệt rèn luyện sự khéo léo của đôi bàn tay trong các hoạt động thí nghiệm và thực hành.

Các chương trình giáo dục hiện nay sẽ bị xóa sổ vì phương pháp STEM / STEAM

Nhiều người lo ngại rằng giáo dục STEM/STEAM sẽ làm mất đi các thành tựu đạt được của ngành giáo dục hiện nay và buộc giáo viên phải thay đổi hoàn toàn về nội dung và phương pháp dạy.  

Xem thêm chi tiết về những ngộ nhận của phương pháp giáo dục STEM


Tổ chức Giáo dục FPT (FPT Education) thành lập FPT AfterSchool (FAS) – Hệ thống đào tạo kỹ năng học đường nhằm giúp học viên khai phá và phát triển tiềm năng từ sớm. Chương trình đào tạo tại đây được thiết kế dựa trên nền tảng công nghệ, ứng dụng triết lý STEAM vào chương trình giảng dạy và hướng đến thế hệ công dân dưới 18 tuổi. Tại FAS, học viên có thể khám phá và định vị giá trị bản thân, rèn luyện những kỹ năng cần thiết trong cuộc sống, từ đó đánh thức và nuôi dưỡng tiềm năng sẵn có.

STEAM là từ viết tắt của Science (khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật), Art (Nghệ thuật), Mathematic (Toán học). Giáo dục STEAM là một cách tiếp cận liên môn và đề cao tính ứng dụng, kết hợp học đi đôi với hành để khai phá cả tư duy logic lẫn tài năng sáng tạo của trẻ. Những môn học trong chương trình đào tạo của FAS bao gồm: Lập trình, Thiết kế đồ họa, Robotic, Làm Influencer, Toán Tư duy, … và còn nhiều môn học khác.

FPT AfterSchool - Khai phá tiềm năng sớm
FPT AfterSchool – Hệ thống đào tạo kỹ năng học đường

Tại FAS đang liên tục khai giảng các khóa học với ưu đãi hấp dẫn GIẢM 1-6 TRIỆU học phí, dành cho học viên đăng ký một trong các khóa học sau:

Khóa học Lập trình Python mang lại cho trẻ những kỹ năng gì?

Các kỹ năng trẻ nhận được khi học Lập trình Python tại FPT AfterSchool
Các kỹ năng trẻ nhận được khi học Lập trình Python tại FPT AfterSchool:
  • Ngôn ngữ lập trình Python được phát triển dựa trên văn bản trực quan, dễ đọc nên trẻ dễ dàng tiếp cận, học hỏi và biến ý tưởng của mình thành các ứng dụng thực tế.
  • Python là ngôn ngữ lập trình phát triển nhanh nhất trong 25 năm qua, giúp trẻ có cơ hội cao hơn để tạo nên sự nghiệp CNTT thành công trong tương lai.
  • Trang bị đầy đủ những hành trang cần thiết từ kỹ năng công nghệ, kỹ năng mềm, và khả năng tư duy để giúp con tự tin định hướng và theo đuổi ước mơ của mình.

Khóa học Thiết kế đồ họa mang lại cho trẻ những kỹ năng gì?

Các kỹ năng trẻ nhận được khi học Thiết kế đồ họa tại FPT AfterSchool
Các kỹ năng trẻ nhận được khi học Thiết kế đồ họa tại FPT AfterSchool:
  • Phát triển kỹ năng cảm nhận nghệ thuật, nhìn nhận sự vật và sự việc trong cuộc sống hằng ngày của trẻ. Từ đó trẻ sẽ hình thành những suy nghĩ và ý tưởng của riêng mình.
  • Tham gia khóa học, học viên sẽ được rèn luyện tư duy logic, xử lý vấn đề, phát huy tính chủ động, tự giác và nâng cao khả năng giao tiếp bằng phương pháp học trải nghiệm.
  • Trang bị đầy đủ những hành trang cần thiết từ kỹ năng công nghệ, kỹ năng mềm, đến khả năng tư duy để giúp con tự tin định hướng và hiện thực hoá ước mơ của mình.

Điểm chung của về kỹ năng các khóa học mạng lại tại  FPT AfterSchool 

  • Rèn luyện tính kỹ năng về kĩ luật và quan sát trong cuộc sống, giúp trẻ tiếp xúc với công nghệ an toàn
  • Nâng cao kỹ năng tự học, biết cách tìm kiếm và sàn lọc thông tin phục vụ cho việc học
  • Phát triển óc quan sát và kỹ năng phân tích sự vật sự việc trong cuộc sống dưới nhiều góc độ
  • Phát triển tư duy logic-hệ thống, kỹ năng lập kế hoạch gồm nhiều bước để hoàn thành dự án
  • Sáng tạo trong việc tìm ra hướng giải quyết tối ưu bằng cách tiếp cận vấn đề theo hướng đi mới mẻ, ấn tượng

Mỗi lớp học chỉ giới hạn 10-15 học viên, phụ huynh đăng ký tại đây để nhận tư vấn sớm từ FAS nhé!

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *